Çekişmeli boşanma davasının anlaşmalı boşanmalara göre daha uzun sürmesinin nedeni, taraflar arasındaki uzlaşmazlıkların çok daha karmaşık bir şekilde çözülmesini gerektirmesidir. Anlaşmalı boşanmada taraflar boşanmanın tüm koşulları üzerinde uzlaştığı için mahkeme süreci kısa sürede sonuçlanabilir. Ancak çekişmeli boşanmalarda taraflar, evlilikten kaynaklanan haklar ve boşanmanın sonuçları konusunda anlaşamadıkları için mahkeme, her iki tarafın taleplerini detaylıca incelemek, delilleri toplamak, değerlendirmek ve tanıkları dinlemek zorundadır. Çekişmeli boşanma davalarının uzun sürmesine neden olan başlıca faktörler şunlardır:
1. Taraflar Arasındaki Anlaşmazlıkların Genişliği ve Çeşitliliği
Çekişmeli boşanma davalarında, taraflar arasında mal paylaşımı, nafaka, velayet, tazminat gibi birçok konuda anlaşmazlık yaşanır. Bu anlaşmazlıklar, her bir konunun mahkeme tarafından detaylı bir şekilde incelenmesini zorunlu kılar. Taraflar boşanmanın hukuki sonuçları üzerinde anlaşamadığı için her bir talebin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir. Örneğin, mal paylaşımı ve nafaka konuları üzerinde yaşanan bir anlaşmazlık ile velayet konusunda ortaya çıkan bir anlaşmazlık birbirinden bağımsız olarak ele alınır. Mahkemenin her bir konuyu dikkatlice incelemesi gerektiği için çekişmeli boşanma davaları daha uzun sürer.
2. Delillerin Toplanması, İncelenmesi ve Değerlendirilmesi
Çekişmeli boşanma davalarında taraflar, iddialarını kanıtlamak için çeşitli deliller sunar. Örneğin, taraflardan biri aldatma, şiddet, kötü muamele gibi bir boşanma sebebi öne sürdüğünde, mahkeme bu iddiaları değerlendirmek için çeşitli deliller talep eder. Bu deliller tanık ifadeleri, fotoğraflar, yazılı belgeler, mesaj kayıtları gibi unsurlar olabilir. Mahkemenin delilleri detaylıca inceleyerek karar vermesi gerektiği için delil toplama ve değerlendirme süreci zaman alır. Ayrıca mahkeme, bazı durumlarda uzman raporları veya bilirkişi incelemeleri de talep edebilir. Örneğin, bir şiddet iddiası varsa, psikolojik durumun değerlendirilmesi için raporlar istenebilir. Delil toplayıp inceleme süreci çekişmeli boşanma davalarında zaman alıcı bir süreç olduğundan davanın süresi uzar.
3. Tanıkların Dinlenmesi ve Tanık Görüşlerinin Değerlendirilmesi
Çekişmeli boşanma davalarında, tarafların iddialarını desteklemek amacıyla tanıklar dinlenir. Tanıkların dinlenmesi, mahkemenin davayı aydınlatması açısından önemlidir ancak süreç uzatıcı bir faktördür. Tarafların sunduğu tanıklar, mahkemece belirli bir sıraya göre dinlenir. Her bir tanığın ifadesi kayıt altına alınır. Tanıkların ifadelerinin dinlenmesi ve değerlendirilmesi, duruşma sayısını artırabilir ve davanın süresini uzatır. Ayrıca tanıkların mahkemeye ulaşamaması, duruşmalara katılamamaları gibi durumlar, ek duruşma tarihleri belirlenmesine yol açar. Tanıkların ifadesinin alınması, bazen beklenenden daha uzun sürebilir ve davanın süresini doğrudan etkiler.
4. Mahkemenin Tarafları ve İddialarını Detaylı Şekilde İncelemesi
Çekişmeli boşanma davalarında mahkeme, her iki tarafın iddialarını detaylı bir şekilde incelemek zorundadır. Özellikle şiddet, aldatma, ağır hakaret veya kötü muamele gibi ciddi iddiaların bulunduğu davalarda mahkeme, tarafların sunduğu delilleri ve iddiaları titizlikle değerlendirir. Mahkeme, boşanma sebebini belirlemek için tarafların geçmişteki ilişkilerini, evlilik sürecindeki davranışlarını ve iddiaların geçerliliğini değerlendirir. Bu inceleme süreci zaman alır ve her duruşmada tarafların sunduğu delillerin incelenmesi gerektiği için çekişmeli boşanma davaları daha uzun sürebilir.
5. Uzman Görüşleri ve Bilirkişi Raporlarının Alınması
Çekişmeli boşanma davalarında çocukların velayeti, mal paylaşımı veya tarafların psikolojik durumları gibi konularda mahkeme, uzman görüşlerinden faydalanabilir. Özellikle çocukların velayeti söz konusu olduğunda mahkeme, çocuğun menfaatine uygun bir karar alabilmek için sosyal hizmet uzmanı, pedagog veya psikolog gibi uzmanlardan rapor talep edebilir. Bu uzmanların çocuğun yaşadığı ortamı incelemesi, ebeveynlerle görüşmesi ve çocuğun menfaatine uygun bir rapor hazırlaması gerekir. Bu tür raporların hazırlanması süreci zaman alır ve davanın uzamasına neden olur. Mal paylaşımı konusunda ise bilirkişi raporları talep edilerek tarafların sahip oldukları taşınır ve taşınmaz varlıkların değerleri belirlenir.
6. Tarafların İtiraz Hakları ve Kararların Temyize Götürülmesi
Çekişmeli boşanma davalarında taraflar, mahkemenin verdiği ara kararlara veya nihai karara itiraz edebilir. Bu itirazlar, davanın süresini önemli ölçüde uzatan bir faktördür. Mahkeme kararının temyize götürülmesi halinde dava dosyası, Yargıtay’a gönderilerek burada incelenir. Yargıtay, verilen kararı onaylayabilir veya bozabilir; bu süreç ise oldukça uzun sürebilir. Eğer Yargıtay kararı bozarsa, dava dosyası tekrar yerel mahkemeye dönerek yeniden değerlendirilir. Bu tür itiraz ve temyiz süreçleri davanın kesinleşme süresini ciddi şekilde uzatır.
7. Duruşmaların Ertelenmesi ve Yeni Duruşma Tarihlerinin Belirlenmesi
Çekişmeli boşanma davalarında duruşmalar bazen ertelenmek zorunda kalabilir. Örneğin taraflardan birinin veya avukatının mazeret bildirmesi, tanıkların hazır bulunamaması, delillerin tam olarak toplanamaması gibi sebepler, duruşmaların ileri bir tarihe ertelenmesine yol açar. Ayrıca, mahkemelerin yoğunluğu nedeniyle duruşma tarihleri ileri tarihlere verilebilir. Duruşmaların ertelenmesi davanın süresini doğrudan etkileyen bir faktördür ve özellikle yoğun mahkemelerde, duruşma tarihleri arasındaki süre uzun olabilmektedir. Ertelemelerle birlikte çekişmeli boşanma davası uzar ve sonuçlanması daha da gecikir.
8. Nafaka, Tazminat ve Mal Paylaşımı Konusundaki Tartışmalar
Çekişmeli boşanma davalarında taraflar, nafaka, tazminat ve mal paylaşımı gibi konularda uzlaşamadıkları için mahkeme, bu konuları detaylı bir şekilde incelemek zorunda kalır. Mal paylaşımı konusu, tarafların sahip oldukları taşınır ve taşınmaz malların değerlerinin belirlenmesini gerektirebilir. Bu konuda mahkeme, bilirkişi raporları talep ederek mal varlıklarının değerlerini inceler. Ayrıca tarafların talepleri doğrultusunda tazminat ve nafaka miktarlarının belirlenmesi, davanın daha uzun sürmesine neden olur. Özellikle mal paylaşımı konusunda taraflar arasında anlaşmazlık varsa bu sürecin uzaması kaçınılmazdır.
9. Kusur Oranının Belirlenmesi ve Tarafların Kusur Durumlarının Değerlendirilmesi
Çekişmeli boşanma davalarında mahkeme, tarafların boşanma sürecinde kusurlu olup olmadığını ve kusur oranlarını belirler. Özellikle tazminat ve nafaka taleplerinin bulunduğu durumlarda mahkeme, tarafların evlilik sürecindeki kusur oranlarını değerlendirir. Eğer taraflardan biri diğerinden daha fazla kusurluysa bu, tazminat veya nafaka gibi taleplerin sonuçlanmasını etkileyebilir. Mahkeme, tarafların kusur oranını belirlemek için delilleri ve tanıkları detaylı şekilde değerlendirir. Bu da çekişmeli boşanma davalarının süresini uzatan faktörlerden biridir.
Çekişmeli boşanma davaları, tarafların arasında çözülmesi gereken anlaşmazlıkların olması, her iki tarafın iddialarının detaylı şekilde incelenmesi, tanıkların dinlenmesi, delillerin değerlendirilmesi ve uzman görüşlerinin alınması gibi nedenlerle uzun sürer. Mahkeme, tarafların taleplerini, sundukları delilleri ve tanık ifadelerini dikkatle değerlendirerek her konuda adil bir karar almaya çalışır. Bu süreçlerin her biri zaman alıcıdır. Bu nedenle çekişmeli boşanma davaları, anlaşmalı boşanmalara kıyasla çok daha uzun bir süreç gerektirir. Ayrıca itiraz ve temyiz süreçlerinin de devreye girmesiyle dava süreci daha da uzayabilir.
Boşanma davanızda hak kaybına uğramamak için bir boşanma avukatından destek almanızı tavsiye ederiz.