Anlaşmalı boşanma davası, tarafların evlilik birliğini sonlandırmak için boşanmanın doğuracağı tüm sonuçlarda mutabık olmaları üzerine açılan dava türüdür. Taraflar anlaşmalı olarak boşanabilmek için dava dilekçesi ile anlaşmalı boşanma protokolü hazırlayarak mahkemeye başvuruda bulunurlar.
Anlaşmalı boşanma davası, taraflar arasındaki sorunların karşılıklı olarak çözülebilmesi, çekişmeli boşanma davalarından daha hızlı ve daha az masraflı bir seçenek olması nedeniyle sık tercih edilmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Şartları Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. Maddesinde sayılan şartlar gerçekleştiği takdirde taraflar anlaşmalı olarak boşanabilirler. Bu maddeye göre;
- Evlilik birliği en az 1 yıl sürmüş olmalıdır. O halde 1 yıldan daha kısa süreli evli olan taraflar anlaşmalı boşanma davası açamazlar. Sonuç olarak ya 1 yıllık sürenin dolmasını beklemeleri ya da çekişmeli boşanma davası açarak boşanmaları gerekmektedir.
- Eşler birlikte başvurmalı ya da bir eşin açtığı davayı diğeri kabul etmelidir.
- Eşler hakim huzurunda boşanmak istediklerini beyan etmelidirler.
- Boşanmanın nafaka, maddi ve manevi tazminat, mal paylaşımı gibi malî sonuçları ile müşterek çocukların durumuyla ilgili düzenlenmeyi hakim uygun bulmalıdır. Ayrıca anlaşmalı boşanma davasında delil sunulmaz, tanık dinlenmez. Bu nedenle anlaşmalı boşanma davası kısa sürede sonuçlanan bir davadır. Bununla birlikte eşlerden birinin yabancı uyruklu olması, anlaşmalı boşanma davası açmalarına engel değildir ve açılan davada sürecin uzamasına neden olmaz.
Anlaşmalı Boşanma İçin Nereye Başvurulur?
Taraflar, aile konutunun bulunduğu ya da eşlerden birinin oturduğu yerdeki adliyeye giderek Aile Mahkemesinde anlaşmalı boşanma davası açabilirler. Ancak taraflar anlaşarak bir başka yerdeki mahkemede de anlaşmalı boşanma davasını açabilirler. Fakat adliyede Aile Mahkemesi yoksa, dava Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Boşanmaya karar veren eşler ortaklaşa dava dilekçesi ve ıslak imzalı anlaşmalı boşanma protokolü hazırlayarak Aile Mahkemesine başvurulup gerekli harçlar yatırılarak dava açılır. Bununla birlikte; hangi eşin olduğu fark etmeksizin eşlerden biri dava dilekçesini hazırlayarak boşanma davasını açar ve diğer eş, davayı kabul ettiğini beyan ederek anlaşmalı boşanma protokolünü mahkemeye sunar. Taraflara duruşma günü verilebilmesi için protokolün hukuka uygun olması ve belirlenen taleplerin tam olması gerekir. O halde anlaşmalı boşanma protokolünde hukuka aykırılıklar varsa düzeltilmesi gerekir. Gerekli düzenleme yapıldıktan sonra da boşanma için gün verilir.
Taraflar, boşanmanın doğuracağı tüm hukuki sonuçlara ilişkin taraflarca uyuşmazlığın bulunmadığını gösteren anlaşmalı boşanma protokolü hazırlamalıdır. Protokol hazırlanırken eşlerin boşanma sonrasında herhangi bir hak kaybı yaşamaması için maddeler üzerinde iyice düşünülmelidir. Bu nedenle protokolün bir avukat tarafından veya avukata danışarak hazırlanması taraflar için daha sağlıklı olacaktır.
Hakim duruşma günü boşanma protokolünü okur ve her madde için tarafların mutabık olup olmadıklarını sorar. Taraflar mahkeme huzurunda boşanmak istediklerini beyan ederler. Hakim eşlerin mutabık olduklarına ve boşanmak istediklerine kanaat getirirse tarafların boşanmalarına karar verir. Eğer taraflardan biri anlaşmadan vazgeçtiğini beyan ederse boşanma gerçekleşmez.
Dava Açmak İçin Avukat Tutma Zorunlu Mudur?
Anlaşmalı boşanma davasında tarafların avukat tutmak gibi bir zorunlulukları bulunmamaktadır. Eşler dava dilekçesini ve anlaşmalı boşanma protokolünü birlikte hazırlayabilirler. Ancak hazırlanan protokolün eksiksiz olması, tarafların boşanma sırasında ve sonrasında herhangi bir hak kaybı yaşamamaları, sürecin daha hızlı sonuçlanması için bir avukattan profesyonel yardım almak kişilerin yararına olacaktır.
Anlaşmalı Boşanmada Avukat Ücreti
Anlaşmalı boşanma davasında avukat ücretleri TBB tarafından yayınlanan avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenmektedir. Ancak avukatlar, tarifede belirlenen miktardan daha düşük bir ücrete anlaşamazlar. Bununla birlikte her avukat tecrübesi ve uzmanlığına göre kendi ücretini belirleyebilmektedir. 2023 yılı anlaşmalı boşanma avukat ücreti için alt sınır 9.200 TL olarak belirlenmiştir.
Taraflar Duruşmada Hazır Bulunmak Zorunda Mıdır?
Anlaşmalı boşanma davasında taraflar duruşmada hazır bulunmak zorundalardır. Eşler kendilerini vekille temsil ettirseler dahi duruşmaya katılmak ve boşanmak istediğini beyan etmek zorundadır. Duruşmaya gelmeyen eş boşanmak istediğini dilekçeyle beyan etse de hakim tarafların boşanmasına karar vermez. Bunun sonucunda dava reddedilebilir ya da çekişmeli boşanma davasına dönebilir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Anlaşmalı boşanma davası, çekişmeli boşanma davasına oranla çok daha kısa sürmektedir. Tarafların mahkemeye başvurmalarının ardından mahkemenin yoğunluğuna göre on ile otuz gün arasında bir gün verilmektedir.
Taraflar duruşmada hazır bulunduklarında ve boşanmak istediklerini beyan ettiklerinde, anlaşmalı boşanma davası tek celsede sonuçlanmaktadır. Boşanma hükmüne ilişkin gerekçeli karar yazılır ve taraflara tebliğ edilir. Kararın tebliğ edilmesinin akabinde taraflar iki haftalık süre içerisinde itiraz etmezlerse karar kesinleşir.
Çekişmeli Dava Anlaşmalıya Döndürülebilir Mi?
Açılan ve devam etmekte olan çekişmeli boşanma davası; tarafların bizzat beyanda bulundukları, boşanma konusunda ve boşanmanın doğuracağı tüm sonuçlarda mutabık olduklarını ve hazırladıkları protokol uyarınca anlaşmalı boşanmalarına karar verilmesini talep ettiklerini söyledikleri zaman, anlaşmalı boşanma davasına döndürülebilir.
Anlaşmalı Boşanma Nasıl İptal Edilir?
Davacı eş, anlaşmalı boşanma davasında karar verilmeden önce boşanma davasından feragat ettiğini söyleyen dilekçeyi mahkemeye sunarak veya duruşma sırasında sözlü olarak bildirebilir. Bununla birlikte gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde taraflar boşanma kararına itiraz edebilirler.